Akademisyenin İnternet Rehberi: Sosyal Ağlar
Akademisyenin internet rehberi adlı yazı dizimizin(!) ilk yazısı, sosyal ağlarla ilgili olacak. Evet, sosyal ağlardan gına geldiğinin farkındayım. Tanıdıklarınızın Facebook’ta arkadaşı, Google+’da çemberi, Twitter’da takipçisi, Msn’de ahbabı olup, gene de arada bir de olsa bir gün buluşmuyor olabilirsiniz. Neyse, günlük hayatta genelde bu durumda olan sosyal ağları bu sefer akademik hayatta nasıl kullanışlı olabileceğine bakalım. Bu yazıya Enis hoca’nın şu yazısı ilham verdi, onun listelediği her siteyi inceleyemedim, ilgisini çekenler göz atabilir. Ayrıca BilimHazinem adlı blogdaki yazı ve şu dokümanda oldukça kapsamlı.
Facebook hakkında çok da bahsetmeye gerek yok. Her ne kadar henüz bir hesabım olmasa da, Türkiye’de nerdeyse iki kişiden birisi Facebook üyesi (bu istatistik de bir yerden tanıdık geliyor ya neyse). Eğer akademik hayatta sosyal ağları kullanım amacınınız, insanlara ulaşmak, bölümünüzün, üniversitenizin, tanıtımını yapmak olacaksa ilk adresiniz muhtemelen Facebook olacaktır. Yok bireysel kullanım için bir Facebook sayfası açacaksanız, akademik ve özel profilinize ayrı hesaplar açmak iyi bir fikir olabilir.
Facebook gruplarının güzel bir özelliği, Facebook üyesi olmayanların da grup bilgilerini görebilmesi. Facebook üstünden tanıtım yapan üniversitelerden gözüme gözüme çarpan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi grubu. Ayrıca, şu anki okulumun Jeoloji Bölümü sayfası da öğrenciler için gayet faydalı ve güncel iletiler paylaşıyor.
Academia.edu
Akademisyenlere yönelik bu site, Facebook benzeri gibi görünse de oldukça güzel ve kullanışlı özellikleri var. Dünya çapında 600 bin kişiyle Facebook’la kıyaslanmayacak kadar az üyesi olsa da, Türkiye’den şaşırtıcı derecede çok akademisyen üye olmuş. Academia’nın işinize yarayabileceği alanlar:
- Araştırmalarınızdaki son gelişmeleri yazın.
- Sizinle aynı konuda çalışan araştırmacılardan haberdar olun.
- Facebook gruplarına benzer gruplar oluşturun.
- Kendi makalelerinizi yayınlayın (bence en güzel özelliği)
- Araştırmalarınızı ya da yazılarınızı profilinizdeki blogda yayınlayın.
- Birisi isminizi Google’da aradığında haberdar olun (biraz narsist bir özellik olmuş).
Bence academia.edu güncel yayınlarınızı yayınlamak ve kendinize ait bir web sitesi oluşturmak için en derli toplu ve basit çözümlerden birisi. Eğer sizin de web sayfanız şu sayfadaki gibiyse, Academia’da hesap açıp, üniversite sayfanızı buraya yönlendirebilirsiniz. Ayrıca hesabınızın adresi şu şekilde olduğu için
üniversite_adı.academia.edu/sizin_adınız
doğrudan bu adresi de ana sayfanız olarak kullanabilirsiniz. Academia’yı hakkıyla kullanan Duygu’nun profilini de fikir vermesi açısından burada paylaşıyorum.
Gelelim en sevdiğim özelliğe, kendi makalerinizi ekleme özelliği. Malesef çoğu araştırmacı yayınladığı makalelerin listesini veriyor ama makalelerin pdf dosyalarını sitelerine koymuyor. Tabi bunda pdf dosyalarını internete koymanın telif haklarının ihlalı olduğunu sanan yaygın inanışın etkisi büyük. Halbuki,
Her yazar, kendi makalelerini kendi sitesinde kar amacı gütmeden yayınlama hakkına sahiptir.
Tabi bunun için dergide yayınlanan, yayıncının logosunun olduğu versiyonlar yerine sizin yayınlanmak üzere gönderdiğiniz logosuz versiyonlarının olması gerekiyor. Bence, tüm akademisyenlerin bu konuda duyarlılık göstermesi gerekiyor ki, yayıncı kuruşlarının akademi üstündeki tekeli biraz olsun kırılabilsin. Her yıl üniversiteler, yayıncı kuruluşlara tonla para ödüyorlar (tam emin olmamakla birlikte, IEEE’nin yıllık üniversite aboneliğinin 40.000 $ olduğunu okumuştum). Tabi tüm bu parayı haketmelerini sağlayan makale arşivini var eden yazarlara, editörlere, hakemlere hiçbir ödeme yapılmıyor. Neyse bu ‘Open Access’denen olayla ilgili ileride bir yazı yazacağım. Şimdilik, sorunu güzelce özetleyen şu videoya (animasyonu kötü olsa da) bir göz atabilir, en azından kendi makalelerinizi academia.edu’da ya da başka şekilde(mesela arxiv.org’da) yayınlarak yardımcı olabilirsiniz.
Academia’da güzel bir yön olarak yayınlarınızı Scribd aracılığıyla yüklüyor. Böylelikle dokümanları indirmeye gerek kalmadan hemen göz atabiliyorsunuz. Mesela Asuman’ın (Asu’ya tüyolara ismini veren kişi) yüksek lisans tezine göz atabilirsiniz.
Linkedin daha çok şirketleri hedefleyen bir site. Türkiye’den de birçok firmanın Linkedin hesabı bulunuyor. Benim gördüğüm kadarıyla, özellikle iş ya da referans arayanlarının uğrak yeri. Bazı üniversitelerin de Linkedin sayfaları bulunuyor.
Şu ana kadar anlattığım sitelerden sadece Linkedin’de hesabım var. Çok aktif bir kullanıcısı olduğumu söyleyemem ama genellikle konferanslarda ya da toplantılarda tanıştığım insanları Linkedin üstünden ekliyorum. Sitenin bence en kullanışlı özelliği herhangi biriyle ortak arkadaşlarınızı listelemesi. Aslında arkadaşlarınızın arkadaşlarınızın ne kadar büyük bir kitle olduğunu görmek şaşırtıcı.
Ayrıca birçok eklentiyle, hesabınızı daha kullanışlı ve bilgilendirici hale getirebilirsiniz. Çoğu tartışma grubunda sadece reklam ve iş ilanı dönse de oldukça faydalı tartışmaların olduğu teknik gruplar da araştırmacılar için faydalı olabilir. Sitenin en yaygın kullanımı, güncel profil, geçmiş tecrübeleriniz ve bağlantılarınız sayesinde online özgeçmiş işlevi görmesi herhalde.
Yammer
Yammer’ın arayüzü Facebook’la oldukça benzerlik gösterse de mantıkları biraz farklı. Yammer sadece kapalı bir grubun (mesela orta ölçekli bir şirketin) kendi aralarında haberleşmesi için tasarlanmış bir platform. Site sosyal ağ ile proje yönetimi arasında bir yerde. Site içinde doküman yükleme, wiki oluşturma, chat, takvim, oylama gibi faydalı olabilecek uygulamalar var. Eksi yönü ise henüz Türkçe desteğinin olmaması.
Eğer bir araştırma grubunun başındaysanız ya da bir şirketin yöneticiyseniz ve insanları böyle bir sistemi kullanmaya ikna(!) edebilecek durumdaysanız, bence gayet kullanışlı olabilir. Zaten bu tür uygulamalar Yammer ile kısıtlı değil (mesela StatusNet fena değil, diğer alternatiflere http://yammeralternatives.com adresinden bakabilirsiniz) İlerde Yammer’a benzer proje yönetimi seçeneklerine de değineceğim.
Research Gate
Research Gate de academia.edu formatında bir site. Akademik profil oluşturma, yayın listesini yayınlama, alanınızdaki konferanslardan ve aynı konuda çalışanlardan haberdar olma gibi seçenekleri var. Ancak, ben academia.edu kadar kullanışlı bulmadım. Bizim alanda (mühendislik) pek üye yok ancak tıp ve biyoloji alanında oldukça yaygın. Siteye üye olmaya gerek kalmadan Facebook şifrenizle girip, bir göz atabilirsiniz.
Bu yazımızda akademik hayatta işinize yarayabilece birkaç tane sosyal ağdan bahsettik. Eğer bu listede olması gerektiğiniz düşündüğünüz faydalı siteler varsa, neden yorumlara yazmıyorsunuz?
comments powered by Disqus